Jul 26, 2007

...Và rơi nước mắt


Hôm nay đọc một vở kịch (chứ không phải xem) mà rơi nước mắt. Kịch không có mối tình ngang trái nào, không có trai yêu gái, chỉ là bi kịch của chính nghĩa bị cái xấu giày vò, vùi dập. Vùi không được, dập không xong, cho dù đầu rơi và máu đổ, tất nhiên rồi, nhưng cái cách con người tàn bạo với cái đẹp khiến ta bật khóc.

Đây là kịch bản được nhận giải thưởng của Hội Nghệ sỹ sân khấu Việt Nam năm 1981 của tác giả Hoàng Hữu Đản, một dịch giả, một nhà giảng dạy và nghiên cứu văn học. Nhưng 8 năm sau vở kịch "Bí mật vườn Lệ Chi" mới được dựng trên sân khấu Tp Hồ Chí Minh. Rồi bị buộc ngưng diễn (hiểu được là… chết liền, đọc hết vở kịch mà không hiểu sao lại bị cấm diễn). Và vở kịch đã trở lại với công chúng thành phố vào giữa năm nay.

Nghe nói nghệ sỹ Hữu Châu, người trong vai Nguyễn Trãi đã ngất đi trên sàn tập.

Nghe nói đó là vở kịch rất kén khán giả. Một kiểu bi kịch Hy Lạp.

“Trước khi màn hạ, những tiếng nói cuối cùng vang lên và tóm tắt số phận của chúng ta trên trái đất là những tiếng nói của sự tiếc hận, của lòng biết ơn và của yêu thương” - Lời của Tổng lãnh sự Pháp tại Tp Hồ Chí Minh, NICOLAS WARNERY

Nhiều câu quá hay, xin trích ra đây :

Kẻ sĩ chân chính không chấp nhận lời dối trá, không khuất phụ bạo tàn.

Giữ lấy ngọn đuốc văn hiến là dân, mà thổi bùng ngọn lửa văn hiến lên ấy là nhiệm vụ kẻ sĩ.

Con thú có thể cắn chết con người nhưng vẫn là con thú. Con người mang lẽ phải có thể bị giết vì lẽ phải, nhưng bảo vệ lẽ phải vẫn mãi là thiên chức của con người !

Chết đi, ta chưa thỏa nỗi lòng, chưa được thấy nàng hạnh phúc và các con phương trưởng ! Chết đi, ta vẫn còn ân hận một điều : ngọn bút của ta chưa vẽ lên được nét thanh tú của giang sơn ! Lời thơ ta chưa nói lên được hết những cảnh đẹp trong đời sống hằng ngày thấm tình thấm nghĩa. Tiếng đàn ta chưa gảy được hết những bi thương sầu hận của trăm dân, những làn điệu vui tươi của ý chí lo nước lo đời.

Tất cả mọi cảnh biển dâu, mọi bất hạnh đều từ ở cái này, cái đầu này. Nó thẳng bước tiến lên phía trước với nhân dân, với thời đại, với mọi người, mà không chịu lùi trở lại đi với lớp người quyền thế.

Dân đâu có ưa chuyện nổi loạn bao giờ. Họ chỉ muốn có công bằng, no ấm và tình thương.

Mệnh trời giao cho Thái hậu cái ngai vàng là để Thái hậu chăn dân theo đúng con đường đạo lý chứ không phải để Thái hậu củng cố lợi quyền riêng của bản thân, gia đình, dòng họ !

Ức Trai không coi thường Thái hậu với cương vị là Thái hậu nhiếp chính, mà coi thường và phản kháng cái bạo ngược uy quyền ở bất cứ trong tay ai.

Tru di một con người như vậy, đao phủ nào mà chẳng run tay !

Được ngôi báu thì thất nhân tâm ! Đắc nhân tâm thì mất ngôi báu !

Tôi cũng đã bắt đầu run sợ vì cái tàn bạo bất lực của mình.

5 comments:

  1. Anonymous7/26/2007

    Ngay xua bao chua (Tan Thuy Hoang theo cai tri nho mu mo cua toi) cho dot het tat ca sach vo cua ke si (nguoi nao chong doi hay noi ra cai xau hay "xach dong quan chung".

    Cam khong cho dien cung la mot hinh thuc dot sach.

    Ban noi la ban khong hieu nhung toi biet ban hieu, hieu qua nen moi roi nuoc mat.

    ReplyDelete
  2. Anonymous7/26/2007

    Cam on ban da cho bua an sang nay, cung lai kho tieu, nhung khong sao no se lam toi no dai:)

    Cam on ban lilian da gioi thieu toi cai blog nay. Ngay nao toi cung duoc dai an ngon.

    Cam on nhieu. Cam on tac gia vo kich va cam on ban da co cong chep cho chung toi xem.

    Ban kich nay co in ra va ban tren thi truong khong?

    ReplyDelete
  3. Co, in thanh mot cuon sach hoanh trang lam, song ngu Viet - Phap do Nha Xuat ban Van hoc va cong ty Cadasa xuat ban.

    Tui dinh thang sau di Sai Gon coi kich nay. Khong biet sau nguoi ta co con dien khong nua. Khong biet tui se buoc ra khoi do voi tam trang nhu the nao, khong biet tui co dam dia nuoc mat ?

    ReplyDelete
  4. Anonymous7/26/2007

    Thi phai coi roi moi biet. Co dam dia nuoc mat thi cung dau co sao. Mat cua minh thi minh khoc, mac mo gi ai:)

    Quyen sach nay ten gi ho ban? May ra toi co the nho nguoi quen mua va mang ve ben nay.

    Chac hom nao toi phai canh luc ban vao internet de "chat" mot bua.

    ReplyDelete
  5. "Bi mat vuon Le Chi" tac gia Hoang Huu Dan. Xuat ban thang 1 nam 2007

    ReplyDelete